'Waarom moet je een duur alles-in-een pakket afnemen?'

Bij het afsluiten van een internetabonnement zit je vaak vast aan een uitgebreid tv-pakket en vaste telefonie. Hoe komt dat? 

Marc Hijink van NRC zocht het uit en plaatste een uitgebreid artikel met de titel 'Traag internet of verplicht tv - vier vragen over de macht van KPN en Ziggo'.  Bellen.com zette op verzoek van het dagblad wat cijfers op een rij. 'Nu Ziggo en mobiel netwerk Vodafone samengaan, wordt de Nederlandse breedbandmarkt een duopolie met KPN. Twee snelle infrastructuren, toch is er gebrek aan keuze', stelt NRC: 

1 Waarom is er zo weinig keuze?

Per 1 januari wil Vodafone/Ziggo, zoals de combinatie voorlopig heet, beginnen. De Europese Commissie die de fusie beoordeelde vond het niet nodig om Ziggo te verplichten andere partijen toe te laten, terwijl KPN dat wel moet op het kopernet en op glasvezel.

Dat is tegen de wens van het kabinet. Vorige week zei minister Kamp (Economische Zaken) opnieuw dat hij de kabel wil openstellen voor andere aanbieders. Volgens Kamp ontstaat er nu een duopolie dat slecht is voor de concurrentie. Kamp wil Brussel alsnog overtuigen dat de Nederlandse markt afwijkt van de andere lidstaten – die vaak maar één landelijk dekkende infrastructuur hebben.

Een van de manieren waarop een andere partij de kabel zou kunnen openbreken is het aanbieden van snel internet zonder een verplichte tv-bundel. Meer concurrentie leidt tot lagere prijzen en hogere snelheden. In plaats van Ziggo en KPN die elkaar in balans houden en dat wel best vinden.

2 Wordt internet steeds duurder?

Wel als je kijkt naar de twee grote aan- bieders, Ziggo en KPN. Een steekproef: in 2009 vroeg Ziggo voor het goedkoopste pakket 39,95 en voor het duurste 64,95 euro. Nu kost het goedkoopste pakket 45,95 en het duurste 77,95 euro. Een prijsverhoging van respectievelijk 13 en 16 procent. Weliswaar zit daar een btw-verhoging van 2 procent en inflatie in verwerkt, maar het staat haaks op de Europese ontwikkeling; tussen 2013 en 2015 daalden de gemiddelde prijzen voor breedband in de 28 EU-landen gemiddeld met 12 procent.

Vergelijkingssite Bellen.com zette op verzoek van NRC nog wat cijfers op een rij (zie kader). Bij KPN steeg de prijs van het duurste alles-in-een pakket in zes jaar met 11 procent. Verder zie je ‘ontmoediging’ bij de goedkoopste internet only-pakketten. Bij de instapvarianten is de snelheidsverhoging laag – je krijgt nu drie of vier keer meer bandbreedte dan in 2010. De snelheid van de duurste pakketten ging tussen 2010 en 2016 bijna met een factor tien omhoog. Het zijn de pakketten waar de meeste extra diensten geleverd worden.

klik op afbeelding voor vergroting

3 Waarom kun je niet overal snel internet krijgen?

Of snel internet bij jou in de straat leverbaar is, is een kwestie van geluk hebben. Via een postcodetest op sites als Internetten.nl of providercheck.nl vind je aanbieders die gebruik maken van drie varianten: kabel, glas en koper. Het gaat om de laatste meters tussen wijkkast en woning, want de rest van het netwerk is al verglaasd.
Kabelaar Ziggo haalt met de huidige Docsis 3.0-techniek 300 mbit/seconde. Glasvezel bereikt 2,1 miljoen huishoudens en biedt snelheden tot 500 mbit/seconde. Via koper (vdsl en vdsl2, de snelle broertjes van adsl) kun je dicht bij de wijkcentrale 100 mbit/seconde halen. KPN begint nu proeven die 400 Mbit/s via koper bieden.
Breedband in Nederland is gemiddeld snel, maar het kan nog veel sneller. Providers doseren hun upgrades afhankelijk van de concurrentie. Telkens een tandje erbij, nieuwe investeringen zo lang mogelijk uitstellend.

Glasvezel kan veel sneller dan 500 Mbit, maar er is geen noodzaak voor verbetering omdat Ziggo op 300 Mbit blijft (terwijl de kabel nu in principe 1 Gbit/s zou kunnen bieden). KPN heeft de rem op de uitbreiding van glasvezel gezet: het upgraden van kopernetwerk is goedkoper. Tegelijkertijd vertraagt Ziggo de invoering van Docsis 3.1-modems (die bieden 10 Gbit downloadsnelheid). De upgrade stond ooit gepland voor 2015, maar met de fusie met Vodafone voor de boeg wordt zelfs 2017 een uitdaging.
In de buitengebieden bestaan plekken waar helemaal geen vaste netwerken zijn. Daar bieden T-Mobile en KPN een mobiele verbinding aan via het 4G-netwerk. KPN heeft enkele duizenden ‘vaste’ 4G-klanten, T-Mobile begint nu met de commerciële introductie. Deze verbinding is vaak snel genoeg om online video te kijken. Voor online gaming is het geen alternatief.
Ziggo en KPN proberen met exclusieve uitzendrechten van drama, films en sport nog meer klanten te trekken. Lees daarover: Zijn de kabelaars te machtig?

4 Hoe krijg ik mijn internet sneller?

Bevroren video’s, haperende muziek en altijd verliezen in games: er is wei- nig irritanter dan een trage internetverbinding. De eerste vraag: ligt het aan jou of aan de provider?
Controleren of je wel zo snel internet krijgt als geadverteerd, kan met behulp van een snelheidsmeting, bijvoorbeeld speedtest.net. Daarbij wordt een datapakketje gedownload en geüpload en de reactietijd van de verbinding gemeten. Gebruik hiervoor een vaste kabel naar je router, om uit te sluiten dat het om ruis binnenshuis gaat.
Uit een Europees onderzoek blijkt dat bij dsl de snelheid in 35 procent van de gevallen lager is dan geadverteerd. Bij kabel is dat 15 procent. In Nederland moeten providers sinds 2013 ook hun reële snelheden melden. Op twee kilometer afstand van de wijkcentrale is de theoretische bandbreedte al bijna gehalveerd. 85 procent van de aansluitingen zou volgens KPN inmiddels 100 Mbit moeten halen.
Het kan ook aan jezelf liggen. Wifi is een vertragende factor, zeker als er veel andere wifi-netwerken in de buurt zitten. Woon je in een modern huis? Door strenge bouwnormen houden muren en ruiten meer radiosignalen tegen dan voorheen. Dat gaat ten koste van de snelheid.

De beste oplossing: overal ethernet in huis aanleggen, of een powerline-netwerk (internet via het stopcontact). Koop zelf een wifi-router die niet alleen de 2,4 GHz maar de 5 GHz-band ondersteunt; dan heb je waarschijnlijk minder last van het wifinet van de buren. Wat ook helpt is je bereik uitbreiden met een wifi-extender. 
Controleer verder wat er op het netwerk gebeurt, door even in te loggen op de router. Wie weet is je webcam gehackt of zit er een onbekende mee te liften op jouw internetverbinding. Zet dan meteen het delen van je draadloze netwerk via Ziggo WifiSpots of KPN Fon uit. Dat scheelt bandbreedte en deze openbare wifinetten werken sowieso niet bijster goed.

bron: NRC