Column: We verdrinken, er is te veel data!

Elektronicabeurs IFA in Berlijn liet afgelopen week zien dat ons hele huishouden op internet aangesloten raakt. Van koelkast tot horloge en van verlichting tot stofzuiger en voordeur. We raken overspoeld met data. Het wordt te veel. We hebben hulp nodig.

Natuurlijk is het indrukwekkend om te zien, al die nieuwe elektronica op de IFA. Op Europa’s grootste beurs lanceerden alle grote telefoonfabrikanten nieuwe modellen. Groot, groter, grootst. Goede camera’s, kraakheldere schermen, het hele pakketje. Maar nog steeds geen modulaire telefoons. Dat terzijde.

Het duurt niet lang of zelfs de zelfscannende koelkast met internet is realiteit. Microsoft werkt eraan met Liebherr. Wat wel op de markt is: koelkasten met Spotify erin, lampen die reageren op sfeer en weer, fitnesstrackers die voelen dat je ziek wordt en horloges die vertellen dat je baas belt. Je kunt het zo gek niet bedenken of het wordt gebouwd. Meestal ergens in een Chinese fabriek, waar niet meer gekopieerd maar ook uitgevonden wordt. 

Velen zien het als een teken van rijkdom en vooruitgang, al die gadgets. De media zingen het hallelujah en bloggers verdringen zich rondom de kraaltjes en kettingen van de 21e eeuw. De vragen die niet gesteld worden gaan over wie welke data waarom verzamelt en deelt met derden, wie heeft het eigendom over die data, hoe veilig liggen ze waar opgeslagen en waarvoor worden ze nog meer gebruikt. Maar goed, dat is voer voor een volgende column.

Al deze internetapparaten zorgen ervoor dat we een lawine van data over onszelf afroepen. Alerts, pings, attenties, vragen om input, reacties, et cetera. Het gaat de hele dag door. Wekelijks zie ik een koffiezetapparaat dat vraagt of je hem wil ontkalken of zijn droesbakje wil legen. En als je dat niet doet, krijg je geen koffie. Kapsoneslijer. 

Ik heb behoefte aan een persoonlijke digitale assistent! Wij als mensen hebben behoefte aan een digitale makelaar. Zeker met de komst van virtual reality-achtige omgevingen groeit de datagolf nog hoger. We krijgen er een tweede leven bij. Welk doel die werelden ook mogen dienen. 

Data, ervaringen en keuzes. Het wordt te veel. We kunnen lang niet van alles de consequenties overzien en de context van het grotere geheel zien. Alles bij elkaar opgeteld laven we ons dagelijks aan vele gigabytes digitale informatie. Of het nu Facebook, YouTube, WhatsApp of Netflix is. Ons brein kan het niet verwerken. En met onze tien vingers kunnen we ook weinig tegengas geven. De input is velen malen groter dan de output. We zijn geen partij voor de internetmachine. Hij wint.

Daarom wil ik een soort digitale tussenpersoon, een instantie tussen mij en al die internetdiensten. Een digitale makelaar die jouw en mij belangen behartigt en ook zelfstandig gigabytes per dag kan genereren als respons. Het liefst worden die data anoniem uitgevent, ingezet en toegepast waar nodig. Enkel als we er profijt van hebben, maken we ons kenbaar aan het betreffende systeem. Wij als mens zijn dan de regisseur van de makelaar. 

Elon Musk, de man die Paypal, Tesla en SpaceX groot maakte, is bezig zo’n concept van een intelligente makelaar uit te werken. Hij noemt het een ‘neural lace’. Dat is een systeem dat in symbiose met je hersenen zou leven. Dat klinkt mij wat te veel als de borg uit Star Trek, menselijke drones. Voor het concept valt echter wel iets te zeggen.

In het bedrijfsleven moet je als werknemer waarde toevoegen. Dat is waar je baas je voor betaalt. In de digitale wereld zou het ook zo moeten werken. Je verwerft rechten omdat je relevant bijdraagt aan het systeem. Dan ben je geen consument die zich slaafs laaft aan digitale data en frutsels, maar een producent.