Column: Virtual reality, nieuwe wereld of roze bril?

Nieuwe werelden ontdekken, op ongekende manier games spelen en speelfilms zien zoals je ze niet eerder beleefde. Dat is de belofte van virtual reality, een techniek waar ook de telecomfabrikanten op inhaken. Maar is dit serieus dé belofte van de toekomst of zijn het gouden bergen door een roze bril? 

Iets meer dan een jaar geleden bezocht ik in Rotterdam, in een zijstraat van de Witte de Withstraat, een voorstelling van de VR Cinema. Het was destijds onderdeel van een reizend circus van VR-brillen, draaistoelen en koptelefoons. Veel meer heb je natuurlijk ook niet nodig. Tientallen bezoekers zetten zich op een stoel en krijgen een reeks korte films voorgeschoteld. En, eerlijk is eerlijk, het is best indrukwekkend. Overal waar je kijkt, gebeurt wel iets. En zie je het niet, dan hoor je het wel. 

Vorig jaar was virtual reality dan ook echt een van de grote hypes. HTC lanceerde zijn Vive, Samsung bracht de Gear VR op de markt en de Oculus Rift van Facebook werd verkrijgbaar. Kost trouwens nog steeds moeite om er een te kopen, maar dat terzijde.

Het punt met de VR-producties die ik zag, is dat het verhaal niet bijster spannend was. Er zat eigenlijk helemaal geen verhaal in. Bovendien draai je je ongans om maar niets te missen. Onlangs werd zelfs een bokswedstrijd, gestreamd in 360 graden-video, genomineerd voor een Emmy Award. Maar waarom zou je áchter je willen kijken als de rauwe actie zich recht vóór je neus afspeelt?

Wat me bij een demonstratie van een Oculus tegenviel, was dat je je niet echt kan voortbewegen in de wereld die je bezoekt. Je staat, kijkt wat rond, zet een paar pasjes naar voren en achteren en gaat wat van links naar rechts. Niet echt de meeslepende ontdekkingsreizen die Star Treks Holodeck ons voorspiegelt. 

Terugdenkend, is er een ding dat het meest indruk maakte tijdens de VR Cinema. Dat was een zuchtje wind. Letterlijk, een zuchtje wind. Dat trok over mijn nek toen iemand van de betreffende popup bioscoop de buitendeur opende. Koude novemberwind over je nek tijdens een slappe VR-horrorfilm heeft toch wel iets.

Spannender dan de niet-aardse virtuele werelden vind ik echter de ontwikkelingen met augmented reality. Google Glass, maar dan anders. Met dit soort technieken sluit je je niet af van de buitenwereld maar voeg je er via een gevisualiseerde datalaag een extra dimensie aan toe. Een heel nabij voorbeeld is natuurlijk Snapchat, de ingebakken filters althans waarmee je je foto’s verandert. Pokémon Go en Ingress zijn twee andere voorbeelden van AR maar dan uit de wereld van de locatiegebaseerde mobiele spelletjes. Hartstikke leuk. 

Geavanceerde auto’s hebben tegenwoordig heads up-displays. Op de voorruit van de auto wordt auto-, weg- en verkeersinformatie geprojecteerd. Je hoeft niet meer op je TomTom en dashboard te kijken. Handig toch? Nog een ander voorbeeld vind je in de grote distributiecentra waar de voorraden van webwinkels liggen. Er zijn order pickers met speciale brillen die op de glazen zien welke items ze moeten pakken en waar die heen moeten. 

Om af te sluiten wat onderhoudend ‘huiswerk’. Kijk op Netflix eens in de serie Black Mirror (IMDb) hoe de contactlenzen van de toekomst werkelijk álles opnemen en instant kunnen terugspelen. Gewoon direct bij seizoen 3 erin springen. Zijn toch allemaal losstaande verhalen. Of voor wie de Star Trek en Battlestar Galactica van de 21ste eeuw zoekt: de serie Westworld (trailer). Een briljante visie op hoe we in de toekomst serieus vakanties kunnen vieren in virtual reality. En toch voelt zó’n toekomst ook een beetje als een koude novemberwind over je nek.