Column: iPhone breekt de telecomsector nóg een keer

Voor de tweede keer zet iPhone de wereld op zijn kop met een innovatie die nu wordt onderschat en over een paar jaar een miljardenbusiness zal blijken. Apple flikt het weer zonder dat de telecomindustrie het door heeft. 

Op 7 september jongstleden presenteerde Apple de iPhone 14. Gewoon weer de jaarlijkse update. De laatste in de driejarige designcyclus. Eigenlijk was er geen enkele reden aan te nemen dat we naar een gebeurtenis keken die de wereld gaat veranderen. Maar hier, op 59:28 minuten in de presentatie, hoor je de geest van Steve Jobs net niet fluisteren dat er nog ‘one more thing’ is. Hier laat Apple voor het eerst Emergency SOS via Satellite zien. 

Wat betekent 'Emergency SOS via Satellite'?

Het betreft een dienst en een app waarmee je via de nieuwe telefoon een noodsignaal kunt uitsturen. Ben je verdwaald in een natuurpark, zit je vast bovenop een berg of zonder aandrijving op zee? Eén seintje vanuit je iPhone waarschuwt de reddingsdiensten. Ze krijgen een kleine samenvatting van je situatie, de GPS-coördinaten van je exacte locatie en hulp is onderweg. 

In eerste instantie is de noodbaken in iPhones enkel beschikbaar in de VS en Canada. En nu wordt het interessant. Want ook zonder de SOS-app werkt de positioneringsdienst, want Find My en Air Tags doen het ook per satelliet, maar dan zonder de app. Apple heeft terloops dus ook een internet of things-netwerk gemaakt. Find My ís trouwens al een wereldomspannend privé datanetwerk op zich. Je kunt er zelfs Air Tags live mee volgen tot aan de grens van - zeg - Noord-Korea of de receptie van Tim Cooks kantoor.

Hoe werkt de SOS-dienst?

Maar hoe werkt de SOS-dienst vanuit de ruimte? Nou, dat gaat behoorlijk ver. Lees aandachtig mee, want er volgt een opsomming van details. Uit een melding bij de Amerikaanse beurswaakhond SEC van 7 september blijkt, dat de eigenaar van satellietnetwerk Globalstar Apples hofleverancier is. En niet zo’n beetje ook. Globalstar heeft hiertoe de capaciteit van zijn aardse netwerk verveelvoudigd, tien nieuwe grondstations wereldwijd neergezet en een ‘reservesatelliet’ gelanceerd. Apple belooft dat het 95 procent van het werkkapitaal op tafel legt om 17 nieuwe satellieten te helpen bouwen en lanceren voor eind 2025. MDA maakt ze en Rocket Lab brengt ze in een baan om de aarde. Apple koopt 85 procent van de beschikbare capaciteit en betaalt ongeveer een half miljard dollar. Peanuts. Maar om alvast van start te kunnen, moest op 19 juni wel die reservesatelliet de lucht in met een Falcon 9 van SpaceX.

Het gaat verder

Apple betaalt netjes de rekeningen (lineair kostenpeil) aan Globalstar voor het gebruik van het datanetwerk. En mocht grootaandeelhouder Thermo zijn belang in het satellietbedrijf willen verkopen, dan krijgt Tim Cook het eerste kooprecht. Dat staat zwart op wit bij de SEC. Apple bepaalt de toekomst van satellietcommunicatie naar smartphones. Let wel: Globalstar is zo interessant, omdat het spectrum heeft. Anders gezegd: de frequenties om commercieel internationaal datadiensten te leveren. Dus, nog een keer: spectrum + internationale grondstations + masten in de lucht. Dit klinkt als de infrastructuur voor een telecombedrijf. Dit is de nieuwe revolutie die de telecomwereld te wachten staat. 

Apple niet de enige

En als je goed kijkt, is Apple niet de enige met deze visie. Raket- en satellietbedrijf SpaceX sloot een deal met T-Mobile in de VS om zijn satcom-diensten te bundelen met die van T-Mobile. Ook daar: smalbandige datacommunicatie voor tekst en heel misschien een fotootje. Zeker geen live video in deze fase. Elon Musk riep tijdens zijn presentatie telecomaanbieders uit andere landen zich te melden voor vergelijkbare samenwerkingen. 

We gaan door. Satellietbedrijf Iridium maakte in juli 2022 bekend dat het een klant heeft die fors wil mee-investeren om satellietcommunicatie naar smartphones te brengen. Wie dat is? Dat blijft gissen. Deze onbekende partij financiert in elk geval strategisch mee en heeft zich onder erg strenge voorwaarden aan het satellietbedrijf verbonden. Dikke boetes bij vreemdgaan en echtscheiding. Die categorie. Je kunt bijna niet anders denken dan aan een partij als Google of Amazon, al wil de laatste eigenlijk een eigen netwerk zoals Starlink dat ook heeft. Of zou het dan toch echt eens een dappere telco zijn? Ik acht de kans niet erg groot.

Telefoonmakers zullen het niet zijn die met Iridium of SpaceX in zee gaan. Alle iPhones kunnen al overweg met Globalstars signalen (2,4Ghz-band) en die van SpaceX. T-Mobile was klip en klaar: er zijn geen nieuwe telefoons nodig voor toegang tot het smalbandige datanetwerk. Daarom kan Samsung ook makkelijk roepen dat het satcom gaat ondersteunen. Huawei maakte net bekend dat kopers van zijn nieuwe Mate 50-toestellen korte berichtjes kunnen gaan versturen via het BeiDou Navigation Satellite System, de Chinese variant van het GPS-systeem.

Het zal nog jaren duren voordat we in de woestijn kunnen netflixen of kunnen beeldbellen vanaf de Noordpool. De bandbreedte in de satellieten is niet voorbereid op hele volksstammen die de datapijp volgieten. Dat bewijzen de cijfers op het Starlink-netwerk nu al wel. Er zit een paar honderdduizend man op en de lijnen lopen zo vol, dat de gemiddelde downloadsnelheid afgelopen maanden is gehalveerd.

Kortom, SOS Emergency in iPhone 14 is een wolf in schaapskleren. Zijn de telecombedrijven nu dan toch de greep op hun eigen sector kwijt?